Domica

 

Domica jest najbardziej znaną i najdłuższą jaskinią Parku Narodowego Słowacki Kras. Jaskinia ta jest znana nie tylko z powodu swych wartości geomorfologicznych, bogatej szaty naciekowej w postaci tarcz i bębnów, ale także z uwagi na znaleziska archeologiczne i liczne występowanie nietoperzy. W ramach jaskiń Krasu Słowackiego i  Aggtelekskiego jest zapisana na listę światowego dziedzictwa przyrody.

Objaśnienia:

^*1 - Dzieci od 6 do 15 lat; inwalidzi starsi od 15 lat z ważną legitymacją
^*2 - Uczniowie i studenci studiów dziennych, w przypadku studentów po okazaniu ważnej legitymacji; Osoby w wieku powyżej 60 lat
^*3 - Aparat fotograficzny-Video - Fotografowanie i wykonywanie krótkich filmów jest dozwolone jedynie bez użycia statywu i jedynie w ramach standardowego zwiedzania jaskini po wykupieniu biletu i dodatkowo uiszczeniu specjalnej opłaty. Płynność zwiedzania nie może być zakłócona a bezpieczeństwo zwiedzania musi być zachowane.
^*4 - Dodatkowe wejście jest możliwe na żądanie zwiedzających po porozumieniu z zarządem jaskini również między godzinami regularnych wejść. Nie wolno w ten sposób przeszkodzić w płynności prowadzenia jaskini i trzeba zapłacić opłatę.

^*5 - During operation of boat trip the tour without boat can be realized only on agreement with the cave manager, by order for minimum of 30 persons. The fluency of cave operation mustn`t be disrupted.

Nie ma możliwości wcześniejszej rezerwacji. Przy niskiej liczbie turystów zwiedzanie odbywa się zgodnie z istniejącym rozkładem. W przypadku dużej liczby turystów wejścia są organizowane w sposób ciągły, w interwałach czasowych zależnych od specyfiki danej jaskini, czyli również pomiędzy godzinami przewidzianymi w rozkładzie.

Domica wraz z węgierską Jaskinią Bradla stanowi niespotykany jaskiniowy kompleks, który się ciągnie pod powierzchnią ziemi dwóch państw, Słowacji i Węgier. Podczas trasy zwiedzania, której częścią jest (w przypadku trasy okrężnej ze spływem), atrakcyjny spływ łodzią po podziemnej rzece Styks, turyści mogą zachwycać się niekonieczną ilością sintrowych form, szczególnie w Rzymskiej Łaźni (Rímske kúpele) w Komorze Majkowej (Majkovom dóme). Oprócz tego jaskinia jest znaczącym znaleziskiem archeologicznym. Przed 5-6 tys. lat żył w niej praczłowiek młodszej epoki kamiennej – neolitu. Podczas wykopalisk znaleziono różne przedmioty z kamienia i kości, które mogą państwo zobaczyć w hali wejściowej.

Szczegółowe zasady zachowania dla odwiedzających są podane w regułach zwiedzania

Znajduje się na południowo-zachodnim krańcu Płaskowyżu Silickiego w Parku Narodowym Słowacki Kras, w pobliżu granicy państwowej z Republiką Węgierską. Wejście do jaskini Domica jest zlokalizowane u południowego podnóża góry o tej samej nazwie na wysokości 339 m n. p. m.

Jaskinia znajduje się 10 km na południowy wschód od miejscowości Plešivec (miejscowość między Rożniawą a Tornaľou ), 2 km od granicy z Węgrami. Parking jest bezpośrednio przed areałem wejściowym. Przy areale znajduje się chodnik naukowy, a wewnątrz jest zainstalowana ekspozycja naukowa.

Najbliższy przystanek komunikacji publicznej:

• Kečovo, Domica (autobus)

Dojazd samochodem do jaskini:

• Z Rożniawy przez Plešivec kierunek Domica – 25 km
• Z Tornale przez Plešivec kierunek Domica – 25 km

Współrzędne GPS

Powstała w środkowotriasowych jasnoszarych wapieniach typu Wetterstein należących do płaszczowiny silickiej. Korytarze i sale jaskini rozwinięte są głównie wzdłuż szczelin tektonicznych. Powstały na skutek korozyjnej i erozyjnej działalności cieków podziemnych Styksu i Domickiego potoku (Domický potok). W jaskini dominują horyzontalne korytarze o owalnym przekroju z dobrze rozwiniętymi korytami stropowymi. Niektóre partie jaskini osiągają większe rozmiary i tworzą komory i sale. Część korytarza Styksu ma charakter podziemnego kanionu. Jaskinia rozwinięta jest na trzech poziomach genetycznych o różnicy poziomów 8 aż 12 m. Korytarze należące do najniższego z nich są w znacznej części wypełnione osadami klastycznymi: żwirem i gliną.

Domica jest połączona z Jaskinią Diabłowa Dziura (Čertova diera) – Długość obu jaskiń wynosi łącznie 5368 m. Domica jest fragmentem większego systemu jaskiniowego, którego część położona na Węgrzech nosi nazwę Baradla. Całkowita długość systemu wynosi ok. 25 km, z czego niecała 1/4 jest położona na terenie Republiki Słowackiej.

W bogatej szacie naciekowej zwracają uwagę formy tzw. tarcz i bębnów typowe dla jaskini Domica, kaskadowo rozmieszczone misy naciekowe (Rímske kúpele, Plitvické jazierka), stalaktyty w kształcie cebuli i stalagmity w kształcie pagod. Temperatura powietrza w jaskini wynosi od 10,2 do 11,4 °C, wilgotność względna od 95 do 98 %.

W korytarzu Suchá chodba były znalezione kości niedźwiedzia jaskiniowego (Ursus spelaeus). W jaskiniach Domica i Diabłowa Dziura (Čertova diera) obecnie stwierdzono występowanie 16 gatunków nietoperzy. Dominuje podkowiec południowy (Rhinolophus euryale), który zazwyczaj występuje w koloniach unikalnych w skali Słowacji, liczących od 1000 do 2000 osobników. W niektórych salach znajdują się grube warstwy nietoperzowego guana. W pobliżu nagromadzeń guana powstały na powierzchni nacieków specyficzne korozyjne zagłębienia. Ich geneza jest związana z oddziaływaniem agresywnych związków chemicznych zawartych w guanie na kalcytowe nacieki. W jaskini stwierdzono istnienie 44 gatunków drobnych bezkręgowców - skoczogonków, m.in. endemicznego Arrhopaletis slovacicus., skorupiaka Niphargus tatrensis , stawonoga rodu Typhloiulus sp, i liczne inne gatunki lądowych i wodnych zwierząt.

Domica była przez krótki czas miejscem schronienia dla mieszkańców wschodniej Słowacji w czasie tzw. kultury ze wschodnią linearną ceramiką i jej miejscowym odgałęzieniem, tzw. gemerską linearną ceramiką. Znalezione zostały tutaj liczne ślady pobytu człowieka neolitycznej kultury bukowogórskiej. Pierwotne wejście do podziemia, po pewnym czasie, uniemożliwiły wypełnione wodą syfony i w ten sposób jaskinia stała się niedostępna.

Wstępne części Domicy zwane Stará Domica były znane od dawna. W roku 1926 z jej dna J. Majko przedostał się głęboką studnią do obszernych sal podziemnych, gdzie odkrył różnorodne znaleziska archeologiczne. W wielu miejscach były znalezione pozostałości obiektów mieszkalnych i ognisk. Znaleziono też liczne naczynia ceramiczne i ich fragmenty. Dobrze zachowane były także tarasowato rozmieszczone wykopy na brzegu podziemnej rzeki Styks. W delikatnej jaskiniowej glinie widoczne były ślady kamiennych siekier. Świadczy to, że w jaskini pozyskiwano surowiec a zapewne także wyrabiano ceramikę. Znalezione zostały także różnorodne wyroby z kości, jak np.: grzebień, szydła, groty, pierścień, zdobiona obrączka w kształcie walca i wędka. Przedmioty te są przykładem doskonałej obróbki kości przez człowieka neolitycznego. Poza wyrobami ceramicznymi i kościanymi w Domicy zachowały się również naszyjniki z muszli i zębów zwierzęcych, a także narzędzia kamienne, np.: gładkie siekiery, kliny, młot z wywierconym otworem, noże i skrobacze. Odciśnięty w glinie ślad po grubo tkanej materii, gliniane przęślice i kawałek stożkowatego ciężarka tkackiego świadczą o tym, że w Domicy wyrabiano tkaniny. Głębsze części jaskini były prawdopodobnie miejscem kultu, o czy świadczą malowidła na ścianach zrobione węglem. Domica jest jednym z najcenniejszych znalezisk kultury bukowogórskiej  na Słowacji.

Klub Turystów Czechosłowackich przekopał w roku 1930 obecne wejście. Następnie, w roku 1932 wykorzystując ten otwór udostępnił jaskinię, po uprzednim zainstalowaniu oświetlenia elektrycznego. Podziemna rzeka Styks została przystosowana do przewożenia turystów łódkami. Obecnie trasa turystyczna ma długość 1315 m, z czego 140 m przepływa się łódkami.

Przez jaskinię przepływają okresowe podziemne cieki wodne. W czasie szczególnie intensywnych burz jaskinia była w znacznym stopniu zalewana wodą. W jej okolicy zostały wykonane prace zabezpieczające, aby zabroniło się szybkiemu odpływaniu wody i erozji ziemi.

Najbardziej wysuniętą na zachód częścią systemu jaskiniowego jest Jaskinia Diabłowa Dziura (Čertova diera). Od wejścia podziemne sale i korytarze opadają w kierunku koryta Styksu. Godne uwagi są prętowe stalagmity, które tworzą interesującą  szatę naciekową. Łatwo dostępne wejście  części jaskini są znane już od dawna. L. Bartolomeides pisał o jaskini już w 1801 roku. J. Majko w 1929 roku połączył Domicę z Diabłową Dziurą.

Komora Majka – widok z bliska szaty naciekowej

Japońska herbaciarnia z baldachimem

Zakalcytowane naczynie pochodzące z neolitu

Komora Majka – Rzymskie Łaźnie

Komora Majka – Rzymskie Łaźnie

Komora indyjskich pagod

Samsonowe kolumny

Komora Majka – Rzymskie Łaźnie

Widok z bliska kalcytowej szaty naciekowej

Komora Majka

• Regulamin
• Broszura
• Przewodnik po trasie