Jaskinia Bielańska

Jedyna udostępniona jaskinia w Tatrach Wysokich

Jaskinia Bielańska (Belianska jaskyňa) jest jedną z najczęściej odwiedzanych udostępnionych jaskiń na Słowacji. Oprócz dziwacznych form skalnych jest znana dzięki bogactwu występowania kalcytowej sintrowej ornamentyki. Pomimo faktu, że zainteresowanie atrakcjami przyrodniczymi jaskini trwa od ponad 125 lat, okoliczności jej powstawania nie są do dziś w pełni wyjaśnione.

Objaśnienia:

^*1 - Dzieci od 6 do 15 lat; inwalidzi starsi od 15 lat z ważną legitymacją
^*2 - Uczniowie i studenci studiów dziennych, w przypadku studentów po okazaniu ważnej legitymacji; Osoby w wieku powyżej 60 lat
^*3 - Aparat fotograficzny-Video - Fotografowanie i wykonywanie krótkich filmów jest dozwolone jedynie bez użycia statywu i jedynie w ramach standardowego zwiedzania jaskini po wykupieniu biletu i dodatkowo uiszczeniu specjalnej opłaty. Płynność zwiedzania nie może być zakłócona a bezpieczeństwo zwiedzania musi być zachowane.
^*4 - Dodatkowe wejście jest możliwe na żądanie zwiedzających po porozumieniu z zarządem jaskini również między godzinami regularnych wejść. Nie wolno w ten sposób przeszkodzić w płynności prowadzenia jaskini i trzeba zapłacić opłatę.

Wejście regularne odbędzie się przy minimum 4 osobach. Bilety są sprzedawane 15 min. przed wejściem.

Nie ma możliwości wcześniejszej rezerwacji.  Przewodnik po trasie

Przy niskiej liczbie turystów zwiedzanie odbywa się zgodnie z istniejącym rozkładem. W przypadku dużej liczby turystów wejścia są organizowane w sposób ciągły, w interwałach czasowych zależnych od specyfiki danej jaskini, czyli również pomiędzy godzinami przewidzianymi w rozkładzie.

Okrężna trasa turystyczna ma długość 1370 m, przewyższenie 125 m. Na trasie jest 860 schodów. Zwiedzanie zajmuje około 70 minut. Temperatura powietrza waha się od  5 do 6,3°C.

Podczas zwiedzania warto zwrócić uwagę na naciekowe wodospady oraz pagodowe stalagmity, jeziorka i inne interesujące formy jaskiniowych ozdób. Jednym z przystanków podczas trasy zwiedzania jest Śpiewalnia - Hudobná sieň, którą tak nazwano dzięki dźwiękom, jakie wydają kropelki spadającej wody na powierzchnię jeziorka. W tej sali, z powodu wyśmienitych warunków akustycznych, są organizowane koncerty muzyki poważnej.

Szczegółowe zasady zachowania dla odwiedzających są podane w regułach zwiedzania

Znajduje się na północnym stoku Kobylego Wierchu (Kobylí vrch) we wschodniej części Tatr Bielskich. Położona jest w Narodowym Rezerwacie Przyrody na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Leśna droga do Jaskini Bielańskiej prowadzi z gminy Kotlina Tatrzańska, kilka kilometrów na północny-wschód od Tatrzańskiej Łomnicy.  Do jej wejścia, znajdującego się 890 m n. p. m., można dotrzeć ścieżką z Tatrzańskiej Kotliny, pokonując różnicę poziomów 122 m. Na trasie, o długości około 1000 m, umieszczone są tablice edukacyjne. Dojście do jaskini zajmuje około 25 min.

Najbliższy przystanek komunikacji publicznej:

• Kotlina Tatrzańska (autobus)

Dojazd samochodem do osiedla Kotlina Tatrzańska:

• Z Popradu kierunek Smokovce, Tatrzańska Łomnica, KotlinaTatrzańska – 30 km
• Ze Starej Lubovni przez Spisku Belu kierunek Tatrzańska Jaworzyna – 40 km

Współrzędne GPS

Powstała w ciemnoszarych wapieniach typu Gutenstein należących do płaszczowiny kriżniańskiej. Powstanie jaskini warunkowały międzywarstwowe płyty wapieni, w mniejszym stopniu ruchy tektoniczne, wzdłuż których przenikała i płynęła woda do głębszych części podziemia. Pierwotnie podziemne szczeliny były całkowicie wypełnione wodą, która oprócz korozji oddziaływała także ciśnieniem przepływu. Na stropach jaskini dominują olbrzymie kopułowate formy i mniejsze zagłębienia kotłowe.

Główne partie jaskiń powstały jeszcze przed czwartorzędowym zlodowaceniem Tatr. Prawdopodobnie powstały na skutek oddziaływania agresywnych wód, które przenikały z powierzchni i mieszały się z wodami głębinowymi w czasie, gdy pierwotnie rozleglejsza powierzchnia Kobylego Wierchu (Kobylí vrch) nad jaskinią rozczłonkowywała się na skutek początkowego pogrążania się Doliny Białej (dolina Bielej). Wody wnikające do jaskini w czasie ustępowania epok lodowych tylko częściowo zmieniły wcześniej wytworzone podziemne komory. W chwili obecnej wody przesiąkające z opadów atmosferycznych koncentrują się w najniższych partiach jaskini  tworząc tymczasowe potoczki.

Jaskinia ma długość 3 829 m, a różnicę wysokości 168 m. Do jaskini wchodzi się wydrążonym tunelem. W jej wejściowych partiach zbiegają się kominowe komory prowadzące od górnego wejścia, leżącego 82 m ponad obecnym wejściem. Partie wyjściowe i opadające części trasy udostępnionej zwiedzającym wspinają się od Rozdroża (Rázcestie) i miejscami rozszerzyły się poprzez zawalenie do innych pomieszczeń salnych (Komora Zawalona - Zrútený dóm, Komora Ruin - Dóm trosiek). Na wielu odcinkach zostały do dziś zachowane korytarze o owalnym przekroju powstałe dzięki modelowaniu ścian i stropu jaskini przez płynącą wodę (Komora Rurowata - Rúrovitý dóm, Długi Korytarz - Dlhá chodba, Przepaściowy Korytarz - Priepasťová chodba). Poziome rozczłonkowanie jaskini dopełniają przepaście (Przepaść Głodowa - Hladová priepasť, Piekło - Peklo) oraz kominy.

Zwiedzających przyciągają głównie sintrowe wodospady (Komora Wysoka - Vysoký dóm, Komora Słowackiego Powstania Narodowego - Dóm SNP, Komora Wodospadowa -Vodopádový dóm, Śpiewalnia - Hudobná sieň ) oraz stalagmity o kształtach pagód (Sala Palmowa - Palmová sieň). W jaskini występują również inne interesujące sintrowe formy naciekowe (Galéria, Klenotnica, Biela sieň). Temperatura powietrza wynosi w jaskini od 5,0 do 6,3 °C, a wilgotność względna od 90 do 97 %.

W jaskini stwierdzono występowanie 7 gatunków nietoperzy. Najwięcej jest nocków dużych (Myotis myotis). Rzadziej występują nocek wąsatek (Myotis mystacinus), nocek Brandta (Myotis brandtii) i nocek orzęsiony (Myotis emarginatus). Z drobnych bezkręgowców w jaskiniowych jeziorkach żyje skorupiak Bathynella natans.

Wejście do jaskini było znane już od dawna. Odkryli go poszukiwacze złota już w XVIII wieku, o czym świadczą napisy na ścianach skał z ich imionami. Przez długie lata pozostawały ukryte. Wejściowy otwór ponownie odkryli L. Gulden oraz poszukiwacz złota Fabry  w 1826 r., jednakże nie przeniknęli głębiej do jaskini. W 1881 r. otwór do podziemi przypadkowo odkryli J. Husz i J. Britz. Po kilku dniach zdecydowali się wejść do nieznanych podziemnych pomieszczeń. W latach 1881 – 1882 A. Kaltstein, I. Verbovszky i J. Britz dokonali wspólnie dalszych odkryć aż do Komory Ruin (Dóm trosiek). Dzięki pomocy finansowej miasta Spiska Bela zasługą A. Kaltsteina jaskinię udostępniono zwiedzającym oryginalnym wejściem już w 1882 r. na odcinku po Salę Palmową (Palmová sieň), przebijając pod koniec tegoż roku dzisiejsze wejście. W 1884 r. udostępniono ją aż do Komory Ruin, skąd po przebiciu tunelu do bocznego chodnika przy Rozdrożu (Rázcestie) w 1885 r. trasa wycieczkowa zapętliła się. W 1896 roku oświetlono ją elektrycznie. W 1926 r. K. Piovarcsy, G. Gabriel i pozostali członkowie Związku Karpackiego odkryli pomieszczenia w okolicy Komory Zbójnickiej (Zbojnícka komora) i Śpiewalni (Hudobná sieň). W 1935 r. Korytarz Bałwanisty, Komorę Kolumnową i otwór Przepaści Piekło (Balvanitá chodba, Stĺpový dóm, otvor priepasti Peklo) odkrył P. Klepáč. W 1939 r. V. Benický zorganizował badanie Przepaści Piekło (priepasť Peklo). Rozległe prace rekonstrukcyjne zrealizowano w latach 50 ubiegłego stulecia. W latach 1979 – 1980 szlak wycieczkowy poprowadzono przecinką między Korytarzem Glinianym (Hlinená chodba) a Komorą Ruin (Dóm trosiek).

W ostatnich latach wykorzystywano także jaskinię do celów zdrowotnych pobytów speleoklimatycznych. W chwili obecnej udostępniono ponad 1000 m korytarzy o różnicy wysokości 125 m.

Widok z bliska kalcytowej szaty naciekowej

Śpiewalnia

Szczegół dekoracyjny – Stalagnatowa zasłona

Złote jeziorko

Widok z bliska kalcytowej szaty naciekowej

Sala Palmowa

Sala Palmowa

Widok z bliska kalcytowej szaty naciekowej w Sali Białej

Śpiewalnia

Widok z bliska kalcytowej szaty naciekowej w Śpiewalni

Widok z bliska kalcytowej szaty naciekowej

Komora Długa – Wapienny wodospad

Wieża ala Piza

Śpiewalnia

Szczegół dekoracyjny – Stalagnatowa zasłona

• Regulamin
• Broszura
• Przewodnik po trasie